Krzywa rentowności obligacji Skarbu Państwa składa się ze stóp zwrotu o poszczególnych terminach zapadalności. Do skonstruowania krzywej używa się standardowych terminów zapadalności obligacji 1 rok, 2, 5, 10, 20 lat. W celu stworzenia krzywej, która będzie reprezentować również krótkoterminowe stopy procentowe dodać można obligacje o terminach zapadalności 3M i 6M. Wówczas otrzymamy jednorodną krzywą. Obligacje o terminach zapadalności krótszych niż 1 rok charakteryzują się niską płynnością, dlatego można je zastąpić stopami procentowymi WIBOR z rynku pieniężnego. Tak stworzona krzywa odzwierciedla zarówno poziom krótkoterminowych jak długoterminowych rynkowych stóp procentowych.

Oprócz krzywej skonstruowanej w oparciu o obligacje Skarbu Państwa można tworzyć krzywe z innych instrumentów, np. SWAPÓW stóp procentowych - IRS, kontraktów FRA czy  terminowych stóp procentowych FORWARD.  Krzywe te pomimo, że będą podobne w kształcie do krzywej obligacji Skarbu Państwa, to jednak różnić będą się pomiędzy sobą w wartościach stóp procentowych ponieważ odzwierciedlają inne kategorie ryzyka.  

W praktyce na rynku mamy do czynienia z ciągle zmieniającymi się stopami procentowymi. W ślad za zmianami stóp procentowych na rynku zmienia się kształt krzywej rentowności. Poziom rynkowych stóp procentowych odzwierciedla oczekiwania rynku, co do zwrotu z inwestycji na dany termin zapadalności z uwzględnieniem premii za ryzyko. Oczekiwania te są rezultatem aktualnych procesów zachodzących w makroekonomii oraz wydarzeń na rynkach kapitałowym i pieniężnym. Dyskontują kierunek zmian stóp procentowych w przyszłości.

Najczęściej można spotkać trzy główne kształty krzywej rentowności:

Krzywa rentowności normalna: Zazwyczaj stopy procentowe długoterminowe są wyższe niż krótkoterminowe, ponieważ inwestorzy oczekują wyższych stóp zwrotu z inwestycji o dłuższym terminie zapadalności. Dlatego taka krzywa ma pozytywny kształt i nazywana jest krzywą normalną. Pozytywny kształt krzywej może także świadczyć o tym, że rynek w dłuższym terminie oczekuje wzrostu podstawowych stóp procentowych banku centralnego.

 
Krzywa rentowności odwrócona: Krzywa odwrócona zwana także krzywą negatywną występuje wtedy, gdy krótkoterminowe stopy procentowe są wyższe od długoterminowych. Krótkie stopy procentowe są wyżej niż długoterminowe przeważnie w niestabilnych warunkach finansowych na rynku wtedy, gdy występują problemy z płynnością rynku pieniężnego. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy banki nie są skłonne pożyczać sobie nawzajem pieniędzy lub w warunkach zacieśniania polityki pieniężnej banku centralnego, co związane jest ze schładzaniem presji inflacyjnej przez ściąganie pieniądza z systemu międzybankowego.

Krzywa rentowności odwrócona może również wskazywać, że rynek oczekuje spadku podstawowych stóp procentowych banku centralnego w najbliższym czasie. Wówczas najczęściej spadają długoterminowe stopy procentowe szybciej niż krótkoterminowe, dyskontując w ten sposób przyszłe niższe rynkowe stopy procentowe.

 

Krzywa rentowności płaska: Taki kształt krzywej oznacza, że zarówno krótkoterminowe jak i długoterminowe stopy procentowe są na tym samym poziomie. Może to świadczyć o tym, że inwestorzy są niezdecydowani, co do kierunku zmian poziomu stóp procentowych w przyszłości. Zazwyczaj taka krzywa formułuje się w stabilnych warunkach ekonomicznych i finansowych. Inwestorzy nie żądają, bowiem dodatkowej premii za ryzyko związane z inwestycją długoterminową.

 
--------------------------
Opracował: Robert Bury

 

footer